Historia rudzkiego sanktuarium związana jest z obrazem Matki Boskiej zwanej Pokorną. Cystersi obraz Maryi przywieźli z Jędrzejowa. Obraz podarowali cystersom książęta raciborscy, Kazimierz i jego syn Władysław[3]. Kult maryjny rozwijał się od początku obecności obrazu w Rudach. Świadczą o tym między innymi powstające tu modlitwy. Najpopularniejszą formą kultu obrazu Matki Boskiej Rudzkiej, znaną z zapisów historycznych, były jednak pielgrzymki. Przybywały one nie tylko z najbliższej okolicy, ale również z całego Śląska, Małopolski i Czech. Świadectwem tych czasów są zachowane spisy wotów oraz namalowane w tym czasie kopie rudzkiego wizerunku. Rudy stały się najstarszym na Śląsku miejscem kultu maryjnego. Kult rudzkiego sanktuarium wzmocnił się w XVII i XVIII wieku. Z czasów wojny trzydziestoletniej pochodzi pierwszy zapis o cudzie za wstawiennictwem Maryi. W 1642, kiedy do klasztoru zbliżały się wojska protestanckie, zakonnicy wzięli obraz i udali się przed kościół z procesją. Nad klasztorem pojawiła się mgła, która zmyliła orientację Szwedów i odwiodła ich od klasztoru. W 1945 spłonął kościół klasztorny, jednak ocalała kaplica z cudownym obrazem. Był to dla mieszkańców znak szczególnej opieki Maryi nad tym miejscem. Po wojnie kościół odbudowano, władze komunistyczne zabraniały jednak ruchu pielgrzymkowego. Dopiero w 1974 biskup opolski Franciszek Jop zaliczył kościół do sanktuariów obchodzonego wtedy Roku Świętego. W 1992 zakończono remont kaplicy maryjnej, a w 1995 kościół został podniesiony do rangi sanktuarium diecezjalnego. Spowodowało to wzrost ruchu pielgrzymkowego. Do jeszcze większego jego ożywienia przyczyniła się mająca miejsce w 1999 koronacja obrazu Matki Boskiej Pokornej koronami papieskimi poświęconymi przez Jana Pawła II. Od tego czasu sanktuarium ponownie przyciąga pielgrzymów z coraz dalszych zakątków Polski i Europy.