Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Królowej Gór w Skalniku
Skalnik 35 38-230, Nowy Żmigród
Sanktuarium Maryjne
Sanktuarium Świętego
św. Klemens I pp.
UDOSTĘPNIJ
ZAPISZ
 3
O sanktuarium:
Parafia św. Klemensa Papieża w Skalniku – parafia rzymskokatolicka z siedzibą w Skalniku, znajdująca się w dekanacie Nowy Żmigród w diecezji rzeszowskiej. Erygowana w 1480 roku. Skalnik jest jedną z najstarszych parafii na terenie południowej Polski. Swymi początkami sięga IX wieku. Wieś leżała w państwie Wiślan. Od Skalnika do dzisiejszej granicy ze Słowacją jest zaledwie kilkanaście kilometrów. W takim położeniu należy też przyjąć, że do parafii docierały echa działalności świętych Cyryla i Metodego, którzy w 863 roku przybyli na Morawy. Istnieje przypuszczenie, że Modrzewiowa Góra, jak nazywano wzgórze, na którym stoi kościół, była we wczesnym średniowieczu miejscem kultu pogańskiego. Przyjmuje się, że początkach dziesiątego stulecia w tym miejscu stanął drewniany kościół pod wezwaniem św. Klemensa. Wokół kościoła, a właściwie wokół kopca kościelnego, rósł wieniec dębów. Do dzisiejszego dnia zachował się tylko jeden z nich. Powstanie ośrodka religijnego i wybudowanie tam kościoła wieś zawdzięcza św. Metodemu. Cyryl i Metody przywieźli relikwię św. Klemensa z Chersonezu. Jeszcze w połowie XX w. starzy ludzie podawali, że "dawniej" odprawiały się tam nabożeństwa po słowiańsku, grecku i łacinie, a wśród mieszkańców istniało przekonanie, że modrzewiowy kościół, który rozebrano na początku XX w. przed postawieniem obecnego, murowanego, był tym pierwszym, pochodzącym z X w. Tysiącletnie istnienie chrześcijaństwa w Skalniku potwierdza również usytuowana w sąsiedniej wsi góra, która osłania wieś od południowego zachodu. Po dziś dzień nazywana jest Górą Św. Wojciecha. Istnieje przekonanie, że św. Wojciech, biskup praski, udając się w 984 roku w celach misyjnych na Węgry, wędrował znanym szlakiem skalnickim. Pobożne podanie głosi, że obraz Matki Bożej Skalnickiej, umieszczony w ołtarzu głównym, przynieśli ze sobą św. Cyryl i Metody. Obraz podobny do jasnogórskiego, lecz o cechach bizantyjskich. Skalnicka Maryja Panna długo była czczona jako Królowa gór. Jednocześnie w całej okolicy do rangi największego przekleństwa urosło z czasem powiedzenie Oby cię matka Boska Skalnicka pokarała! Pierwsza wzmianka o parafii w Skalniku pochodzi od Jana Długosza z 1470 roku. Pierwsza znana wizytacja parafii Skalnik została przeprowadzona w latach 1565–1570. Wynika z niej że biskup przemyski Piotr Gamrat zamierzał połączyć parafię ze Skalnika z parafią w Samoklęskach, ale z powodu jego przeniesienia do innej diecezji nie doszło do jej zrealizowania. Do tutejszej parafii należały wówczas wsie Desznica i Brzezowa. Z akt wizytacji biskupiej przeprowadzonej przez kanonika Krzysztofa Kaźmierskiego w latach 1596-1598, wynika że w parafii nie było plebana. Były też okresy, że Skalnik w ogóle nie miał księdza. Przez brak stałej opieki duszpasterza kult maryjny osłabł. Później w 1791 roku, Skalnik został przyłączony do parafii w Nowym Żmigrodzie. W drugiej połowie XIX w. okoliczni grekokatolicy starali się, by władze przekazały im "opuszczony" kościół, jednak bezskutecznie. W 1938 roku w Skalniku było 223 wiernych. W 1939 roku Skalnik został ekspozyturą Nowego Żmigrodu, a 12 sierpnia 1939 roku samodzielną parafią. Obecny, murowany kościół został zbudowany z fundacji parafian w latach 1909-1911. Konsekrowany był w 1912 roku. Dopiero za czasów ks. Michała Witowicza, który objął parafię w 1952 roku, kult Matki Boskiej Skalnickiej znowu odżył. Dzięki bardzo dużym staraniom ks. Witowicza, kościół w 1962 roku stał się Sanktuarium Matki Bożej, Pani Gór i Opiekunki Rodzin. W 2002 roku koronę poświęcił w Watykanie Jan Paweł II. 9 września 2007 roku odbyła się koronacja XV wiecznego obrazu, której dokonał abp Edward Nowak.
Mapa:
Sanktuaria w pobliżu:
Odpust parafialny za 208 dni
niedziela, 23 listopada 2025