Sanktuarium Matki Bożej Zwycięskiej w Odporyszowie
Pl. Kościelny 1, 33-240 Odporyszów
Sanktuarium Maryjne
UDOSTĘPNIJ
ZAPISZ
 4
O sanktuarium:
Pierwsza wzmianka o parafii w Odporyszowie w „Liber beneficiorum” Jana Długosza pochodzi z okresu po 1470 i odnosi się do kościoła pw. św. Małgorzaty, który istniał do początku XVIII w. Wedle relacji Długosza, do kościoła należała rola i sadzawka, ponadto proboszcz pobierał dziesięcinę z Czarnych Niw. Podczas najazdu szwedzkiego, gdy wojska Karola Gustawa spaliły pobliskie miasteczko Żabno, garść szlachty z rycerstwem i ludem, okopana w lesie niedaleko kościoła uderzyła na wojska szwedzkie, rozpraszając je i topiąc w pobliskich bagnach. Wedle do dzisiaj opowiadanej legendy, obrońcom Odporyszowa przyszła z pomocą Matka Boska, wyprowadzając zdrój czystej wody z siedmiu źródełek, tryskających z wyschniętej ziemi. tzw. „studzience” krystaliczne źródło bije do dziś. W następstwie zwycięstwa nad innowiercami, obraz Matki Boskiej został otoczony kultem, który rozszerzał się i gromadził coraz większe rzesze pielgrzymów. Pątnicy, przybywający przed oblicze Pani Powiśla pozostawiali liczne wota i zapisy w kronikach. Wtedy pojawił się zamysł budowy nowej, jednonawowej świątyni w stylu barokowym, którą po 30 latach ukończono w 1702, a w jej głównym ołtarzu umieszczono cudowny obraz. Nową świątynię konsekrował 16 września 1714 biskup Michał Szembek, opat komendatoryjny mogilski i sufragan krakowski. Kościół otrzymał tytuł Najświętszej Maryi Panny, w późniejszych wiekach wzbogacany o różne tajemnice z życia Matki Bożej, obecnie Oczyszczenia NMP, święto popularnie zwane Matki Boskiej Gromnicznej. Podczas rozbiorów Polski, z rozkazu arcyksięcia Austrii Józefa II zrabowano wszystkie wota. Nastał okres oziębłości religijnej i spadku liczby pielgrzymów. 31 marca 1849 proboszczem połączonych parafii w Żabnie i Odporyszowie został ks. Stanisław Morgenstern[18], który przystąpił do przywracania świetności sanktuarium oraz budowy na terenie parafii 52 kapliczek na wzór kaplic palestyńskich. Rzeźby do nich, w liczbie ok. 500 wykonał miejscowy artysta ludowy Jan Wnęk. W 1905 opiekę nad sanktuarium objęli księża misjonarze. W 1915 kościół został uszkodzony wskutek działań wojennych. Zniszczony od wybuchu armatniego dach budynku oraz dzwonnicę wyremontowano po zakończeniu I wojny światowej, a następnie w 1928 zbudowano nową zakrystię, pierwotną przekształcając na kaplicę boczną. 15 sierpnia 1937 uroczystej koronacji cudownego obrazu dokonał biskup tarnowski Franciszek Lisowski. Obecnie, w miejscowym kościele znajdują się: ołtarz główny z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem, ze św. Wojciechem i św. Stanisławem, ołtarze boczne z obrazami św. Katarzyny, Chrystusa Bolesnego, św. Józefa, chrzcielnica marmurowa, ambona rokokowa, organy 11-głosowe , tacje Męki Pańskiej, witraże wykonane w krakowskiej firmie Żeleńskich, barokowy krucyfiks. Na wprost wejścia głównego do świątyni znajduje się wolnostojąca dzwonnica, nakryta hełmem z latarnią. Zawieszony na niej dzwon został odlany w 1925 w miejscowości Udine, w północnych Włoszech. W latach 1866–1869, z zamocowanej na dzwonnicy platformy Jan Wnęk wykonywał swoje loty.
Cudowny obraz: Obraz Matki Bożej Odporyszowskiej
W odporyszowskim Sanktuarium, przed słynącym z łask obrazem Matki Bożej – Pani Powiśla, gromadzą się wierni z okolicznych parafii, ale także pielgrzymi z całej Polski. Znajdujący się w ołtarzu głównym obraz, przedstawiający Maryję z dzieciątkiem, został utrwalony w tutejszej tradycji jako obraz słynący z trzech objawień. Pierwsze miało dokonać się w 1572 roku, podczas napadu Kozaków i Tatarów na tutejszą okolicę. Mała garstka mieszkańców okolicznych wiosek uszła do lasu w Odporyszowie, gdzie stał dębowy krzyż. Modlącym się i proszącym o łaskę Odporyszowianom ukazał się na krzyżu obraz Matki Bożej. Polacy odczytali go jako znak i uderzyli na wroga odnosząc zwycięstwo. Drugie objawienie Matki Bożej miało miejsce w Odporyszowie podczas najazdu kozacko – tatarskiego w 1654 roku. Strwożeni zbliżającymi się grupami najeźdźców mieszkańcy zebrali się w pobliżu kościoła (już nieistniejącego pw. Św. Małgorzaty), by prosić Maryję o wstawiennictwo. Tu ujęła się po raz kolejny za mieszkańcami ziemi odporyszowskiej, a blask bijący ponad kościołem, z którego wyłonił się Cudowny Obraz był sygnałem, że odparcie ataku jest możliwe, co według tradycji się stało. Trzecie ukazanie się Matki Bożej miało miejsce podczas „potopu szwedzkiego”, kiedy to ludność odporyszowska szukając schronienia w wałach obronnych doznała objawienia, dającego im wolę walki. W końcu XVII w. na obraz nałożono kute w srebrze srebrne sukienki. Biskup Tarnowski Franciszek Lisowski koronował obraz 15.08.1937 r. W czasie II wojny światowej obraz ukrywano w podziemiach katedry w Tarnowie. źródło: http://sanktuarium.odporyszow.pl/index.php/cudowny-obraz-2
Mapa:
Sanktuaria w pobliżu:
Odpust parafialny za 279 dni
poniedziałek, 2 lutego 2026