Holybreak - Sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej Kalwaryjskiej w Kalwarii Pacławskiej

Sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej Kalwaryjskiej w Kalwarii Pacławskiej

37-743 Kalwaria Pacławska

Sanktuarium Maryjne

UDOSTĘPNIJ

ZAPISZ

Źródło: Wikimedia Commons

Dzwonnica

Źródło: Wikimedia Commons

Ołtarz boczny

Źródło: Wikimedia Commons

Ambona

Źródło: Wikimedia Commons

Sklepienie

Źródło: Wikimedia Commons

Gradusy czyli kaplice Męki Pańskiej

Źródło: Wikimedia Commons

O sanktuarium:

Kalwaria Pacławska - osada założona przez Andrzeja Maksymiliana Fredrę w 1665 roku. Obecnie sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej Kalwaryjskiej. Na szczycie góry o wysokości 465 m n.p.m. znajduje się klasztor franciszkanów, bazylika oraz dom pielgrzyma. Usytuowanie kalwarii na wzgórzach wykazuje duże podobieństwo do krajobrazu wokół Jerozolimy. Droga krzyżowa ma długość ok. 1,6 km. Na wzgórzach znajduje się 35 murowanych i 7 drewnianych kaplic kalwaryjskich. Historia Andrzej Maksymilian Fredro (1620–1679) kasztelan lwowski i wojewoda podolski w roku 1665 podjął zamysł wybudowania w Kalwarii Pacławskiej klasztoru i kalwarii. W pierwszym okresie realizacji tego zamierzenia w latach 1665–1668 wybudowano drewniany kościół i klasztor, do którego sprowadzono franciszkanów. Lokalizacja klasztoru w tym terenie związana była z koncepcją tworzenia szeregu twierdz nad rzeką Wiar, które za zadanie miały wzmacniać „bramę przemyską”. W czasie budowy założenia klasztornego rozpoczęto prace przy wznoszeniu fortyfikacji wokół obiektów franciszkańskich. Kościół i klasztor otoczono pięcioboczną fortecą bastionową. Po stronie zewnętrznej wytyczono fosy. Z lotu ptaka linie zewnętrzne kreśliły obraz gwiazdy. Fundacja kalwarii przez Aleksandra Maksymiliana Fredrę miała również, a może przede wszystkim, podłoże religijne, gdyż celem jej było upowszechniać kult Męki Pańskiej. Dlatego też topografia Kalwarii Pacławskiej ma duże podobieństwo do krajobrazu Jerozolimy. Od strony wschodniej rozciąga się pasmo gór o nazwie Ubocz. Na północy występuje pasmo gór zwane Górą Oliwną i Kopystańką. Od strony zachodniej położone są wyższe partie gór, zaś na południu widoczne są Karpaty. Kalwaryjski klasztor w tym masywie gór stanowi okazałą dominantę, gdyż ulokowany jest na szczycie góry o wysokości 465 m n.p.m. Dwa duże wzniesienia przecięte są doliną, która ma obrazować Dolinę Jozafata. Płynie w niej rzeka Wiar, będąca odwzorowaniem biblijnej rzeki Cedron. Na powierzchniach tych gór, gdzie jedna ma przedstawiać Golgotę, a druga Górę Oliwną, postawione zostały kaplice. Długość drogi krzyżowej w Kalwarii wynosi około 1662 m. Klasztor i kościół w Kalwarii Pacławskiej przetrwał do naszych czasów także dzięki drugiemu fundatorowi, jakim był Szczepan Józef Dwernicki. Sprawował on wiele zaszczytnych urzędów m.in. był wojskim dźwinogrodzkim, żydaczowskim, następnie piastował urząd pisarza grodzkiego w Przemyślu, będąc jednocześnie łowczym przemyskim. Szczepan Józef Dwernicki osiadłszy tam przed 1770 rokiem zaangażował się w budowę nowego kościoła i około 20 kaplic, ofiarowując znaczne sumy pieniężne. Do dnia dzisiejszego uważany jest za największego darczyńcę klasztoru. W ciągu kilku lat (1770–1775) wybudowano nowy murowany kościół pw. Znalezienia Krzyża świętego. Prace związane ze wznoszeniem świątyni, rozpoczęte 3 czerwca 1770 roku[6] osobiście nadzorował Szczepan Józef Dwernicki. Za zasługi przy budowie i odbudowie założenia kalwaryjskiego uznaje się Dwernickiego za drugiego fundatora Kalwarii Pacławskiej. Został pochowany w jej podziemiach[6]. Konsekracji dokonał bp Jakub Walerian Tumanowicz 29 września 1776 roku. Obok kościoła wybudowano również klasztor, początkowo parterowy, rozbudowany w latach 1843–1845 oraz na początku XX w. Klasztor i kościół dotknęły pożary w latach 1855, 1862 i 1956, po których modyfikowano architekturę[6]. Większość kaplic rozbudował lub wybudował od początku o. Innocenty Nycz. Bazylika pod wezwaniem Znalezienia Krzyża Świętego została wzniesiona w latach 1770-1775 dzięki staraniom Szczepana Józefa Dwernickiego herbu Sas a konsekrowana 29 września 1776 r. Konsekracji dokonał biskup Jakub Walerian Tumanowicz ze Lwowa. Jest to budowla trójnawowa o układzie bazylikowym z transeptem, prezbiterium zamkniętym prostą ścianą i dwuwieżową fasadą. Wyposażenie wnętrza reprezentuje styl późnobarokowy, ambona reprezentuje styl rokokowy, ołtarze boczne powstały w XVIII wieku we lwowskim warsztacie Polejowskich, polichromia o cechach barokowych została wykonana około 1857 roku (odnowiono ją w latach 1972–1973 oraz 2019-2020). W świątyni znajduje się otoczony kultem obraz Matki Bożej Kalwaryjskiej, przeniesiony do Kalwarii Pacławskiej w 1679 roku ze zdobytego przez wojska tureckie Kamieńca Podolskiego. Koronacja obrazu odbyła się 15 sierpnia 1882, a dokonał jej bp Łukasz Solecki (srebrne pozłacane korony do obrazu ufundował Józef Tyszkowski). W tym okresie przez trzynaście lat funkcje administratora parafii i gwardiana klasztoru w Kalwarii Pacławskiej pełnił o. Benigny Chmura, który był inicjatorem koronacji.

Czytaj więcej

Cudowny obraz: Cudowny obraz Matki Bożej Słuchającej

W 1685 r. zanotowano pierwszy cud przez wstawiennictwo Matki Bożej – uratowanie kościoła od pożaru. W XVIII w. zauważono rozwój kultu Matki Bożej Kalwaryjskiej, w tym czasie zanotowano w księgach ponad 50 cudów. W XIX w. kolejne cuda w Kalwarii: uleczenie nieznanej osoby z Sanoka, uratowanie robotników pracujących przy świątyni, ocalenie tonącej Żydówki w wodach Wiaru. W roku 1867 malarz, Jan Bieszczad namalował na tablicy niektóre ważniejsze cuda uzyskane przez wstawiennictwo Matki Bożej. Dnia 22 maja 1882 r. Kapituła Watykańska wydała akt koronacyjny zatwierdzony przez papieża Leona XIII, dzięki czemu 15 sierpnia 1882 r. odbyła się koronacja łaskami słynącego Obrazu Matki Bożej Kalwaryjskiej koronami papieskimi przez bpa Łukasza Ostoję Soleckiego, same zaś korony ufundował hrabia Józef Tyszkowski (źródło: kalwaria.franciszkanie.pl).