Sanktuarium Matki Bożej Strażniczki Wiary Świętej w Bardzie
Plac Wolności 5, 57-256 Bardo
Sanktuarium Maryjne
UDOSTĘPNIJ
ZAPISZ
6
O sanktuarium:
Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Bardzie – kościół pocysterski nad Nysą Kłodzką wzniesiony w latach 1686–1704 za rządów opata Augustyna Nedecka według projektu Michała Kleina. Od 2004 Metropolitalne Sanktuarium Matki Bożej Strażniczki Wiary Świętej i od 2008 bazylika mniejsza.
Od 1230 kościół w Bardzie podlegał augustianom z Kamieńca Ząbkowickiego, których miejsce w 1251 zajęli cystersi z Lubiąża. Od XIII w. Bardo stało się ośrodkiem kultu maryjnego. Pielgrzymi przybywali do słynącej z cudów figury Matki Boskiej z Dzieciątkiem, tzw. Tronującej Madonny. W czasie wojen figurę wywożono do bezpiecznych miejsc: Kłodzka i Kamieńca.
Na początku XX w. straż przy cudownej figurze objęli osadzeni w 1900 w klasztorze niemieccy redemptoryści, którzy posługiwali do 1945, kiedy to przekazali klasztor i sanktuarium polskim współbraciom. W klasztorze istnieje małe muzeum związane z historią kultu maryjnego w Bardzie, zawierające między innymi fragmenty wyposażenia kościoła opactwa w Lubiążu oraz jeden z nielicznych zachowanych obrazów świdnickiego malarza barokowego Franza Heigla. 4 lipca 2009 kościół podniesiono do godności bazyliki mniejszej oraz przyłączono obiekt do Szlaku Sakralnej Sztuki Barokowej im. Michaela Willmanna.
W 2004 abp Marian Gołębiewski metropolita wrocławski podniósł sanktuarium do rangi Metropolitalnego Sanktuarium Matki Bożej Strażniczki Wiary Świętej.
W 2008 papież Benedykt XVI nadał kościołowi tytuł bazyliki mniejszej. Uroczystość nadania tego tytułu transmitowało Radio Maryja i Telewizja Trwam.
W listopadzie 2012 biskup świdnicki Ignacy Dec ustanowił w bazylice w Bardzie możliwość uzyskania specjalnych odpustów na czas ogłoszonego przez Ojca Świętego Benedykta XVI Roku wiary.
17 sierpnia 2013 w sanktuarium odbyło się uroczyste poświęcenie odnowionych barokowych organów bardzkich, które restaurowane były przez cztery lata. Wydarzenie to odbyło się podczas uroczystej mszy świętej, której przewodniczył ks. kard. Joachim Meisner, arcybiskup metropolita Kolonii. Uroczystość transmitowana była przez Telewizję Trwam, Radio Maryja i archidiecezjalne Radio Rodzina.
W późnobarokowym zespole ciekawa jest świątynia w kształcie trójnawowej, emporowej bazyliki bez transeptu. We wnętrzu znajduje się zespół późnobarokowych ołtarzy. Ołtarz główny powstał w 1715, w nim znajduje się obraz Willmanna Nawiedzenie Marii i Elżbiety o wymiarach 5 × 2,5 m z 1704-1705. Żelazne tabernakulum z 1877 flankowane postaciami św. Jadwigi i Jana Ewangelisty. Bogato dekorowana ambona z 1698 z rzeźbami Chrystusa, Ewangelistów, doktorów kościoła, a przy wejściu świętych cystersów Roberta i Bernarda. Przy dekoracji pracowali H. Hartmann i M. Richter. Organy stworzył w 1759 F. J. Eberhardt, posiadają 50 głosów, 3567 piszczałek i 3 manuały. Pod filarami rzeźby figuralne Świętej Rodziny i świętych, a pod chórem św. Anna i Pieta. Barokowe ołtarze boczne Bożego Narodzenia i Świętego Krzyża z 1777 są dziełem L. Jaschka. Malowidła na sklepieniu przedstawiają m.in. Pokłon Trzech Króli i Modlitwę św. Bernarda.
Do wyposażenia kościoła należą także barokowe obrazy baroku ze Śląska – 2 obrazy Michaela Willmanna (Pokłon trzech króli, Św. Jadwiga), jeden monumentalny obraz z pracowni Willmanna Nawiedzenie NMP (prawdopodobnie wykonany przez M. Willmanna z dużym udziałem syna Michaela Willmanna Młodszego) oraz dwa obrazy atrybuowane w 2009 Bernardowi Krausemu zwanemu „Małym Willmannem” (Wizja św. Ludgardy oraz Wizja św. Bernarda). Obok kościoła w latach 1712–1716 wybudowano budynki klasztorne, gdzie do 1810 przebywali cystersi. W nich sala wotywna z gotyckim tryptykiem z XV w. i licznymi obrazami.
Figura:
Figura Matki Bożej Bardzkiej
Największym skarbem Barda jest wielowiekowa Figura Matki Bożej wystawiona ku czci wiernych na głównym ołtarzu. Najnowsze badania dendrologiczne i metodą C 14 (wykonane w 2016 r.) potwierdzają, że jest to najstarsza drewniana (lipowa) figura NMP w Polsce. Badania te przeprowadził prof. dr hab. inż. Marek Krąpiec z Laboratorium Datowań Bezwzględnych przy AGH w Krakowie. Figurka została wykonana z drewna ściętego w 1011 r. Granica błędu pomiaru wynosi +/- 26 lat. Czyli można ją datować na lata 985 – 1037. Charakterystyczny jest lekki uśmiech obydwu postaci, a zwłaszcza Matki Bożej, która obliczem zwrócona tajemniczo w dal, uśmiecha się nie tyle do widza, ile do samej siebie, w jakiejś głębokiej zadumie nad swoją godnością i bożą tajemnicą, jaką reprezentuje. Z powodu tego uśmiechu niektórzy nazywają ją „Madonną uśmiechniętą”. Madonna tronująca – typ ulubiony w średniowiecznym okresie romańskim – wyraża również ideę powszechnego Królestwa Bożego na świecie, mocno akcentowaną w średniowieczu przez uniwersalizm duchowny i świecki. Znakiem powszechnego królowania Maryi jako Matki Bożej jest jabłko królewskie. Podstawą władzy nie jest siła, nie ma tu żadnych oznak przemocy i zniewolenia, ale Księga Ewangelii, która jest Księgą Miłości. Zresztą łagodny uśmiech Madonny i Dzieciątka nadaje ich królewskiemu majestatowi jakiś wdzięk dobroci i wyrozumiałości na ludzką słabość, a nawet grzechy. Ważnym wydarzeniem w dziejach Figury była jej uroczysta koronacja, która odbyła się 3 lipca 1966 roku, kiedy to Polska chrześcijańska obchodziła 1000-lecie chrztu. Ponieważ Figura jest czczona w Bardzie od ponad 700 lat, arcybiskupia kuria wrocławska włączyła uroczystości koronacyjne do obchodów milenijnych nie tylko diecezjalnych, ale całej Polski. Była to pierwsza koronacja w archidiecezji, pierwsza na Ziemiach Zachodnich. Akcji koronacji dokonał ks. arcybiskup B. Kominek – późniejszy kardynał – dnia 3 lipca 1966 roku w otoczeniu 9 biskupów. W koronacji wzięło udział około 150 tysięcy wiernych, 500 kapłanów i tyleż sióstr zakonnych. Brali w niej udział, Polacy, Czesi, Niemcy, Morawianie… (źródło: parafia-bardo.pl).
Mapa:
Sanktuaria w pobliżu:
Odpust parafialny za 32 dni
sobota, 31 maja 2025