Holybreak - Sanktuarium Madonna del Monte (Genua)

Sanktuarium Madonna del Monte (Genua)

Salita nuova di Nostra Signora del Monte, 16143 Genova

Sanktuarium Maryjne

UDOSTĘPNIJ

ZAPISZ

Źródło: Wikimedia Commons

O sanktuarium:

Sanktuarium Madonna del Monte to katolickie miejsce kultu położone w dzielnicy San Fruttuoso, w Salita Nuova di Nostra Signora del Monte, w gminie Genua w mieście metropolitalnym Genua. Kościół wraz z przyległym klasztorem położony jest na szczycie wzgórza (138 m n.p.m.), które dominuje nad równiną Bisagno; wzgórze, „Góra” w pełnym tego słowa znaczeniu, od czasów starożytnych było ważnym punktem odniesienia dla podróżników udających się z Genui w kierunku Riwiery Wschodniej wzdłuż grzbietów wzgórz, omijając zdradliwą równinę Bisagno, narażoną na niebezpieczne i nagłe powodzie. Pierwsza udokumentowana wzmianka o kompleksie pochodzi z 1183 roku, kiedy osiedlili się tu kanonicy Mortari, jednak przypuszcza się, że od X wieku istniała w tym miejscu niewielka kaplica poświęcona Madonnie; popularna tradycja datuje budowę pierwszego budynku na rok 958. Część pozostałości kościoła Mortariensi wydobyto na światło dzienne podczas prac konserwatorskich w 1970 roku. Odkrycie to pozwoliło zrekonstruować plan pierwotnej budowli, która posiadała jedną nawę odpowiadającą części obecnej prawej nawy. W 1440 roku na prośbę pogrążonego w ruinie kompleksu pobożnych braci mniejszych za wstawiennictwem doży Raffaele Adorno uzyskano od papieża Eugeniusza IV prawa do starożytnego klasztoru Mortariense.Dzięki finansowaniu samego Raffaele Adorno, odbudowano kościół i klasztor. Pod koniec prac, 13 września 1444 roku oficjalnie wpisano dużą wspólnotę franciszkańską, liczącą 49 braci. Wraz z nadejściem franciszkanów kościołowi nadano imię Annunziata, jednak już na początku XVI wieku powrócił do poprzedniej nazwy Madonna del Monte. Według popularnej tradycji obecności franciszkanów w sanktuarium towarzyszyły niezwykłe wydarzenia, które miały miejsce w latach 1440, 1525 i ponownie w 1566 roku w postaci tajemniczych świateł. W 1461 roku w sanktuarium złożono cenne skarby, m.in. starożytne woluminy na pergaminie, przedmioty liturgiczne oraz relikwię ramienia św. Anny (dziś w skarbcu katedry San Lorenzo), pochodzące z genueńskiej kolonii Pera, które wpadło w ręce Turków. Kościół był kilkakrotnie powiększany o boczne kaplice, w których znajdowały się groby członków rodów patrycjuszowskich, a ostatecznie przebudowany w stylu barokowym w latach 1654-1658 według projektu G.B. Ghiso, dzięki finansowaniu przez rodziny Negrone i Saluzzo, które z czasem obdarzyły je także cennymi dziełami sztuki. Z tego samego okresu pochodzi także budowa dzwonnicy. W tym samym czasie bracia sami urządzili drogę dojazdową do sanktuarium, zwaną dziś „starą wspinaczką”, i zasadzili tzw. „Bosco dei Frati”; znajduje się na wschód od kościoła. Ten las dębów ostrolistnych i roślin śródziemnomorskich, obecnie w dużej mierze będący własnością gminy Genua i przeznaczony na park publiczny, został podarowany klasztorowi przez Raffaele Adorno w 1444 r. W połowie XVIII wieku Saluzzo posiadali drogę dojazdową zwaną „ salita „zbudowano nową”, wzdłuż której z czasem powstał szereg kaplic, odpowiadających Drogom Krzyżowym. Podczas oblężenia Genui w latach 1746-1747 przez Austro-Piemontczyków, wyposażony w okopy klasztor Madonny del Monte stał się kluczowym punktem obrony Genueńczyków. Gdyby Austriacy zajęli okoliczne wzgórza, gdyby udało im się osiedlić także tutaj, mogliby z łatwością rozbić artylerią mury miejskie i zbombardować miasto. Dzięki oporowi wojsk genueńskich i ich francuskich sojuszników, do których dołączyła liczna ludność cywilna na czele z patrycjuszami Giambattistą Saluzzo, Stefano Lomellinim i Gianfrancesco Dongo, austriacki dowódca Schulembourg musiał zrezygnować ze zdobycia wzgórza. 13 maja 1946 roku sanktuarium na mocy bulli papieża Piusa XII zostało uznane za bazylikę mniejszą. Na zboczach wznoszących się do sanktuarium na przestrzeni wieków wyrosły liczne domy: najpierw skromne wiejskie domy, potem małe domy letniskowe, a wreszcie, po drugiej wojnie światowej, duże mieszkania własnościowe, które jednak całkowicie otoczyły podnóże wzgórza. oszczędzając obszar szczytu, gdzie znajduje się sanktuarium, które zachowało rustykalną i zaciszną atmosferę i pozostało tradycyjnym celem wiosennych wycieczek Genueńczyków aż do połowy XX wieku. W sanktuarium działa stowarzyszenie Amici del Monte, które realizuje cele solidarności społecznej poprzez wspieranie działalności Braci Mniejszych Franciszkanów. Sanktuarium zawdzięcza swoją nazwę gorzkiemu Santa Maria al Monte, poposiłkowemu trawieniu na bazie ziół i przypraw, którego receptura była opracowywana na przestrzeni wieków przez braci z klasztoru. Od końca XIX wieku produkowana jest w gorzelniach znajdujących się poza klasztorem. 25 września 2022 roku Bracia Mniejsi Franciszkanie po 578 latach pontyfikatu opuszczają sanktuarium i przylegający do niego klasztor. Z kościoła roztacza się widok na duży cmentarz przykościelny, wyłożony czarno-białymi kamykami i ozdobiony pośrodku typowym liguryjskim risseu, który tworzy wzór, w którym herb Republiki Genui, symbol franciszkanów i duże „M” " pojawia się (inicjał imienia Marii). Z placu można obserwować rozległą panoramę pobliskich dzielnic doliny Bisagno i centrum Genui. Tablica na placu przypomina, że 2 sierpnia 1785 roku król Obojga Sycylii Ferdynand IV Burbon podczas polowania w lasach na zboczach góry zabił trzy jelenie. Klasztor do dziś zachował swoją XV-wieczną strukturę, natomiast kościół prezentuje konstrukcję z XVII-wiecznej przebudowy, choć z modyfikacjami, jakie nastąpiły w kolejnych stuleciach. Kościół posiada podwójną, wydatną fasadę, z trzema portalami, dwoma mniejszymi bocznymi i dużym pośrodku. Wnętrze ma plan krzyża łacińskiego z trzema nawami. Freski w sklepieniu nawy głównej są dwudziestowiecznym dziełem G.B. sieję; na skrzyżowaniu nawy głównej z transeptem dominuje duża piramidalna kopuła; sklepienie transeptu zdobią freski Alessandro Franchi i Gaetano Marinelli, powstałe w pierwszej dekadzie XX wieku. W kościele znajdowały się liczne, częściowo usunięte, grobowce rodzin patrycjuszowskich, które przyczyniły się do rozbudowy i upiększenia kompleksu; spośród nich, oprócz Negrone i Saluzzo, pamięta się głównych architektów XVII-wiecznej przebudowy, Adorno, De Franchi, Di Negro, Fieschi, Grimaldi, Imperiale, Migone, Raggi, Rivarola i Salvago. Prezbiterium i chór są podwyższone i dostępne za pośrednictwem dwóch bocznych schodów. Szersze środkowe schody schodzą do ciemnego pomieszczenia, poniżej którego znajduje się XV-wieczna drewniana statua Madonny del Monte, przypisywana sieneńskiemu Francesco di Valdambrino, uczniowi i współpracownikowi Jacopo della Quercia. Ołtarz główny z polichromowanego marmuru, dzieło Giovanniego i Giovanniego Battisty Orsolino, ma tabernakulum w kształcie kopułowej świątyni i zwieńczony jest krucyfiksem. Na ścianach prezbiterium znajdują się malowidła Bernardina Fasolo (święci Sebastiano, Rocco i Pantaleo, 1618) i Giovanniego Battisty Casoniego (święci Bernardino ze Sieny, Antoni z Padwy i Salvatore da Orta, 1668). Bracia Orsolino byli także odpowiedzialni za posągi San Giacomo i San Francesco, które wznoszą się nad wejściami do chóru. Chór posiada rzeźbione drewniane Stalle, pochodzące z opactwa Boschetto w Val Polcevera oraz na tylnej ścianie Assunta, barokowe arcydzieło Domenico Fiaselly z Sarzana (1632). Na sklepieniu ciemnego pokoju znajdują się freski przedstawiające Historie Dziewicy (początek XVII wieku) autorstwa Giovanniego Andrei Ansaldo. Wzdłuż nawy znajduje się dziesięć kaplic, po pięć z każdej strony, w których mieszczą się ołtarze wtórne. Drzwi na końcu lewej nawy prowadzą do zakrystii, gdzie znajdują się inne cenne obrazy, m.in. trzy płótna Bernarda Strozziego (św. Franciszek z Asyżu, św. Antoni Padewski i św. Katarzyna Genueńska), Drzewo Jessego – Andrea Semino, Zwiastowanie – Giovanni Andrea Ansaldo, Biczowanie przypisywane Sebastiano del Piombo i Złożenie Simone przez Carnoli. Do zakrystii przylega bogaty zbiór wotów, ofiarowanych głównie przez marynarzy. Przez drzwi umieszczone w prawym ramieniu transeptu wchodzi się na XV-wieczny krużganek o dwóch nałożonych na siebie piętrach i stąd do klasztoru. Na drugim piętrze znajduje się marmurowy tryptyk przedstawiający „Ukrzyżowanie ze świętymi Bernardynem i Wawrzyńcem”. W refektarzu klasztoru Ostatnia Wieczerza autorstwa Orazio De Ferrari (1641) oraz łupkowa ambona z figurami Madonny i świętych franciszkanów.

Czytaj więcej

Mapa:

Sanktuaria w pobliżu: