Bazylika Naj艣wi臋tszej Maryi Panny Anielskiej (Assisi Santa Maria degli Angeli)
Via Protomartiri Francescani, 06081 Assisi Santa Maria degli Angeli
Sanktuarium Maryjne
UDOST臉PNIJ
ZAPISZ
7
O sanktuarium:
Bazylika Santa Maria degli Angeli to ko艣ci贸艂 rzymskokatolicki znajduj膮cy si臋 w Asy偶u, w wiosce o tej samej nazwie, zbudowany wed艂ug projektu Galeazzo Alessiego z interwencjami Jacopo Barozzi da Vignola pocz膮wszy od drugiej po艂owy XVI wieku. Ma godno艣膰 bazyliki papieskiej, a wewn膮trz znajduje si臋 Porcjunkula, kaplica, w kt贸rej gromadzi艂 si臋 na modlitwie Franciszek z Asy偶u, i dlatego jest centrum duchowo艣ci franciszka艅skiej. Na szczycie fasady 艣wi膮tyni stoi pos膮g Madonny z poz艂acanego br膮zu, modelowany przez Colasantiego i odlany przez Odlewni臋 Artystyczn膮 Ferdinando Marinelli we Florencji.
Na polecenie papie偶a Piusa V, w celu ochrony kaplic w Porcjunkuli, Transito i Roseto oraz innych miejsc uznanych za 艣wi臋te przez pami臋膰 艣w. Franciszka i aby przyj膮膰 licznych pielgrzym贸w, kt贸rzy przybyli do nich zewsz膮d, w okresie od 1569 r. aw 1679 roku zbudowano wielk膮 bazylik臋 S. Maria degli Angeli. Pierwotny projekt Galeazzo Alessiego (1512-1572) charakteryzowa艂 si臋 rygorystyczn膮 prostot膮 konstrukcyjn膮, zgodn膮 z franciszka艅skim idea艂em ub贸stwa.
Silne trz臋sienia ziemi, kt贸re nawiedzi艂y Umbri臋 w 1832 roku, spowodowa艂y bardzo powa偶ne zniszczenia bazyliki. Po d艂ugiej i z艂o偶onej renowacji, prowadzonej przez architekta Luigiego Polettiego, 8 wrze艣nia 1840 r. zosta艂a ponownie otwarta dla kultu. Fasada, inspirowana rzymskim barokiem, zosta艂a radykalnie przerobiona na podstawie projektu Cesare Bazzaniego, maj膮c na celu nada膰 mu monumentalno艣膰 godn膮 rangi Sanktuarium: zosta艂o otwarte 8 czerwca 1930 r., a na jego szczycie umieszczono imponuj膮c膮 statu臋 Matki Boskiej z poz艂acanego br膮zu, dzie艂o rze藕biarza Guglielmo Colasantiego (Terni 1889+1944). Kopu艂a i absyda pozosta艂y z oryginalnej konstrukcji Alessiego.
芦Bracie Franciszku, ile powietrza to obejmuje
ta pi臋kna kopu艂a autorstwa Vignoli
gdzie w agonii krzy偶owa艂 ramiona
nagi le偶a艂e艣 sam na ziemi!禄
(Giosu猫 Carducci, Rime Nuove, Santa Maria degli Angeli, w. 1-4)
Bazylika w kszta艂cie krzy偶a 艂aci艅skiego ma 126 metr贸w d艂ugo艣ci i 65 metr贸w szeroko艣ci.
Wn臋trze bazyliki, sk艂adaj膮ce si臋 z trzech naw, charakteryzuje si臋 zasadniczym i prostym stylem. Wynika to z faktu, 偶e wi臋ksze znaczenie ma najwa偶niejsze dzie艂o sztuki w nim zawarte: Porcjunkula.
Jest to ma艂y ko艣ci贸艂ek mieszcz膮cy si臋 w du偶ej bazylice papieskiej Santa Maria degli Angeli, a tak偶e jedno z najwa偶niejszych miejsc franciszka艅skich: w jego murach 艣w. Franciszek zrozumia艂 swoje powo艂anie, przyj膮艂 艣w. Klar臋 i pierwszych braci, otrzyma艂 przebaczenie Asy偶. Ma艂y ko艣ci贸艂ek sta艂 si臋 jednym z ulubionych miejsc 艣wi臋tego.
R贸wnie偶 wewn膮trz bazyliki znajduje si臋 ta kaplica. Pierwotnie by艂a to infirmeria pierwotnego klasztoru, o jej s艂awie 艣wiadczy fakt, 偶e 艣w. Franciszek zmar艂 tu 3 pa藕dziernika 1226 roku i zako艅czy艂 pisanie Pie艣ni o stworzeniach.
Aby uczci膰 te wydarzenia, w 1886 roku Domenico Bruschi namalowa艂 freski przedstawiaj膮ce 艣mier膰 艣w. Franciszka i jego pogrzeb. S膮 te偶 dalsze freski przedstawiaj膮ce 艣wi臋tych i b艂ogos艂awionych franciszkan贸w, namalowane przez ucznia Perugino: Giovanniego di Pietro, zwanego Spagna.
W sanktuarium przechowywany jest dar podarowany bractwu przez papie偶a Piusa IX: obr臋cz 艣w. Franciszka.
Na prawo od absydy bazyliki znajduje si臋 ogr贸d r贸偶any. Miejsce to s艂ynie z wydarzenia, kt贸re dotyczy艂o 艣w. Franciszka: pewnej nocy 艣wi臋ty, ogarni臋ty silnymi w膮tpliwo艣ciami i wyrzutami sumienia, przewr贸ci艂 si臋 nago w ciernistym r贸偶anym ogrodzie. Zgodnie z tradycj膮, ten ogr贸d r贸偶any straci艂 wszystkie kolce w kontakcie z cia艂em 艢wi臋tego, aby nie wyrz膮dzi膰 偶adnych szk贸d. Nawet dzi艣 ogr贸d r贸偶any kwitnie bez kolc贸w.
W ogrodzie r贸偶anym, opr贸cz niesko艅czonej liczby r贸偶 o r贸偶nych kolorach i w艂a艣ciwo艣ciach, znajduje si臋 pos膮g z br膮zu autorstwa Vincenzo Romigno (1916), kt贸ry przypomina epizod owcy podarowanej Francesco, kt贸r膮 ch臋tnie przyj膮艂 ze wzgl臋du na jej prostota i niewinno艣膰.
Pierwotnie by艂 to dom San Francesco w 1260 roku; z woli 艣w. Bonawentury z Bagnoregio przekszta艂cono j膮 w kaplic臋.
Wn臋trze ma艂ej kaplicy podzielone jest na dwa pomieszczenia na r贸偶nych poziomach i ozdobione jest XVI-wiecznymi freskami autorstwa Tiberio di Diotallevi di San Francesco, znanego jako Tiberio d'Assisi.
Malowid艂a na dolnym poziomie kaplicy odtwarzaj膮 pi臋膰 obraz贸w z o艂tarza autorstwa ksi臋dza Ilario da Viterbo, znajduj膮cego si臋 w Porcjunkuli; te na g贸rnym poziomie przedstawiaj膮 艣wi臋tego Franciszka z jego pierwszymi 12 towarzyszami i kilkoma 艣wi臋tymi franciszka艅skimi, w tym 艣w. Klar膮, 艣w. Bonawentur膮 i 艣w. Bernardynem.
Pod kaplic膮 znajduje si臋 swego rodzaju jaskinia, w kt贸rej znajduje si臋 pos膮g modl膮cego si臋 艣wi臋tego oraz pozosta艂o艣ci belek tworz膮cych ambon臋, z kt贸rej og艂asza艂 on wielki odpust Porcjunkuli.
W absydzie znajduj膮 si臋 organy Mascioni opus 802, zbudowane w 1961 roku z wykorzystaniem cz臋艣ci materia艂u fonicznego poprzednich organ贸w, zbudowanych w 1932 roku przez organmistrza Libero Rino Pinchi z Foligno.
Instrument z ca艂kowicie elektryczn膮 przek艂adni膮 posiada niezale偶n膮 konsol臋 z czterema klawiaturami po 61 nut ka偶da oraz wkl臋s艂o-promieniow膮 tablic臋 peda艂ow膮 z 32 nutami. Materia艂 foniczny podzielony jest na trzy r贸偶ne bry艂y, dwie po bokach o艂tarza g艂贸wnego i jedn膮 w kopu艂a.
Konsola umo偶liwia艂a tak偶e sterowanie organami Morettiniego (1898), kt贸re nast臋pnie usuni臋to w 1999 r.
Pod ostatnim 艂ukiem pomi臋dzy naw膮 g艂贸wn膮 a lew膮 naw膮 boczn膮 znajduj膮 si臋 organy Pinchi opus 416, zbudowane w 2000 roku z ponownego wykorzystania materia艂u d藕wi臋kowego organ贸w Morettiniego z 1840 roku, po艂膮czone do 1999 roku z konsol膮 organ贸w g艂贸wnych, kt贸re zosta艂 zainstalowany na ch贸rze nad kaplic膮 tranzytow膮 i usuni臋ty ze wzgl臋d贸w statycznych po trz臋sieniu ziemi w 1997 roku.
Instrument z przek艂adni膮 mieszan膮, mechaniczn膮 dla manua艂贸w i peda艂u, elektryczn膮 dla rejestr贸w i kombinacji, posiada dwie klawiatury po 58 nut ka偶da oraz wkl臋s艂o-promieniowy peda艂 peda艂owy po 30.
W kaplicy Naj艣wi臋tszego Sakramentu znajduj膮 si臋 organy, zbudowane w latach siedemdziesi膮tych XX wieku przez firm臋 produkuj膮c膮 organy Pinchi.
Instrument pochodz膮cy z ko艣cio艂a seminaryjnego ma ca艂kowicie elektryczn膮 przek艂adni臋, z dwiema klawiaturami po 56 nut ka偶da i wkl臋s艂o-promieniowym peda艂em o warto艣ci 30.
W bazylice znajduj膮 si臋 tak偶e mobilne organy pozytywowe, zbudowane w latach 80-tych przez firm臋 Pinchi, inspirowan膮 w艂oskimi instrumentami barokowymi.
Posiada ca艂kowicie mechaniczn膮 przek艂adni臋, posiada pojedyncz膮 56-d藕wi臋kow膮 klawiatur臋 z rozszerzon膮 pierwsz膮 oktaw膮 chromatyczn膮 oraz 18-d藕wi臋kowy pedalboard m贸wnicy, bez w艂asnych rejestr贸w i stale powi膮zany z instrukcj膮 obs艂ugi, a tak偶e z rozszerzon膮 pierwsz膮 oktaw膮 chromatyczn膮.
Organy piszcza艂kowe znajduj膮ce si臋 w krypcie to barokowe organy pozytywowe zbudowane w XVII wieku.
Mapa:
Sanktuaria w pobli偶u: