Sanktuarium Sombreno (Paladina)
Via Breno, 24011 Paladina
Sanktuarium Maryjne
UDOSTĘPNIJ
ZAPISZ
3
Sanktuarium Sombreno (Paladina)
Źródło: Wikimedia Commons
Źródło: Wikimedia Commons
Źródło: Wikimedia Commons
O sanktuarium:
Sanktuarium Narodzenia Maryi znane jako sanktuarium Sombreno lub del Sombreno jest głównym miejscem kultu w Sombreno, wiosce Paladina, w prowincji Bergamo. Pierwszy dokument wzmiankujący o małym miejscu kultu w tej miejscowości pochodzi z 1093 roku i jest to akt sprzedaży wskazujący „kapeluszników Sante Maria di Brene” umieszczony na zamku w Breno. Starożytny zamek miał bronić mostu Lemine lub drogi „Regina”, która łączyła Como z Bergamo. Wskazano wówczas w XIII wieku jako terytorium graniczne i należące do kościoła Sant'Alessandro w Bergamo, określane jako „Ecclesia Sancte Marie de Breno”. Starożytny kościół był prawdopodobnie pierwszym, który otrzymał tytuł parafii, mając jako filie parafię Paladina, która została rozczłonkowana w 1568 r., autonomiczną od 1538 r. Ossanesgę. Został wówczas włączony do primiceriato Scano, jak wskazano w dokumencie biskupim z 28 lutego 1359 Lanfranco: „ad beneficium clericale quod vocavit in ecclesia sancte Marie de Sombreno primiceriatur de Scano”. Kościół reprezentował prezbiter „pre Bononius presbiter de Brene”. Kościół jest wymieniony w preliminarzu dochodów: nota ecclesiarum sporządzona przez Bernabò Viscontiego w 1360 r., gdzie zdaje się wchodzić w skład prymiceratu Scano i który miał trzy korzyści wśród nich prezbiterowi Simonowi de la Plaza, który również cieszył się dobrodziejstwami dla kościoła w Mozzo. W XV wieku dokonano przebudowy kościoła na prośbę sąsiadów, którzy uznali, że stary kościół, wskazany jako kaplica zamkowa, nie odpowiada już potrzebom. Z pergaminu zachowanego w archiwum parafialnym wynika, że 14 sierpnia 1493 roku ówczesny burmistrz Bergamo Francesco Mocenico i kapitan Matteo Lauredano zatwierdzili nową budowę.
«In Christi nome amen, Nos Franciscus Movenigo Potestas et Matheus Lauredano Capitaneus civitatis Bergomi, et Districtus pro Serenissimo et Excell.mo Ducali Dominio Venetiarum et coetera. Audita et sane intellecta suplicazione Nobis facta parte fidelium hominum et vicinirum de Breno vallis Breni humiliter suplicatium illis grant velimus: quod valent super monte ubi sita est Ecclesia sub tituolo sacratissime Dei Genitricis Virginis Mariae vallis Breni, aliquod parvum hedifitium facere seu construere ad ipsor um hominu i tak dalej aliurum ad ipsam Ecclesiam pro eorum votis et oddanie acccurrentium. […] Bergomi, de dwa poprzeczne ostrołuki, które dzieliły go na trzy przęsła. Budynek położony jest na skraju wzgórz Bergamo, w dominującej pozycji nad miastem Sombreno i jest poprzedzony dużym cmentarzem kościelnym. Do kościoła można dojść także schodami łączącymi go z wsią Breno. i jest poprzedzone wejściem z bramą, okrągłym kamiennym portalem zwieńczonym formowanymi stiukami przedstawiającymi błogosławiącego Boga Ojca. Jego położenie sprawia, że jest widoczny nawet z daleka. Składa się z dwóch sąsiadujących ze sobą bloków: jednego poświęconego Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, drugiego Matce Bożej Bolesnej.
Fasada szczytowa jest gładka i mieści centralny kamienny portal wejściowy oraz dwa prostokątne otwory boczne z kamiennymi zarysami chronionymi balustradami. Zaokrąglony otwór przeznaczony do oświetlenia wewnętrznego holu uzupełnia główny front. Wnętrze jest jednonawowe, podzielone pilastrami na trzy przęsła, na których wspierają się ostrołukowe łuki boczne. Dzięki bardzo prostym liniom jest przedmiotem powszechnej pobożności, a wewnątrz prezentuje dyskretne dzieła, w tym bardzo szczególny relikt: kość, która uważana była za żebro słonia, pochodząca prawdopodobnie z odległych czasów. Badania przeprowadzone w związku z restauracją kościoła ustaliły, dzięki współpracy Muzeum Caffi w Bergamo i Uniwersytetu w Salento, na podstawie datowania radiowęglowego, że jest to waleni, który żył w latach 1432–1591. Obszar prezbiterium jest planie półsześcianu, ze sklepieniem kolebkowym. Mieści się w nim stiukowy ołtarz autorstwa Giovanniego Angelo Sali, wykonany w latach 1670-1672 oraz płótno Antonio Zanchiego z Bożym Narodzeniem. Pod koniec XV wieku działał prezbiter Don Gasparino de Nervis, który nadzorował prace renowacyjne i zlecił wykonanie dekoracji przeprowadzonych w latach 1494-1533, z których zachowało się niewiele śladów: fragmenty świętych Sebastiano Rocco.
Dziełem przypisywanym Andrei Previtali jest fresk znajdujący się po prawej stronie frontu prezbiterium, przedstawiający Madonnę del Latte ze św. Łucją i zakonnikiem ofiarującym. W drugim przęśle znajdują się po dwa ołtarze z każdej strony: po lewej stronie ołtarz poświęcony Ukrzyżowanemu, natomiast po prawej stronie ołtarz poświęcony Madonnie Różańcowej, w którym znajduje się wiele dzieł Carlo Ceresy wykonanych w latach 1646-1649: San Rocco i św. Sebastiana, obraz św. Mikołaja i św. Antoniego oraz ołtarz Madonna del Rosario ze świętymi Piotrem i Katarzyną oraz 15 tajemnic różańcowych. Płótno przedstawiające Zwiastowanie jest autorstwa tego samego artysty. W kościele znajdują się sztukaterie Gerolamo i Giovanniego Porta oraz freski Pietro Baschenisa przedstawiające Zwiastowanie i Nawiedzenie przeprowadzone w 1625 r. i sygnowane: «PETR. BASCHENIS PINXIT IERONIMO BATTISTA PORTA STUAVIT».. W kościele znajduje się obraz Pokłon Trzech Króli autorstwa Lucano da Imola z 1568 r. W starożytnym kościele pod wezwaniem Madonny dell'Addolorata znajduje się drewniana statua Madonny Addolorata, wykonana w 1563 r. przez nieznaną osobę i pobożności ludowej. Interesujące są także organy Serassiego z 1737 roku, niedawno odrestaurowane i w idealnym stanie. Drewniany chór chórowy został zbudowany w 1736 roku z dekoracjami roślinnymi i muzycznymi aniołami.
Mapa:
Sanktuaria w pobliżu:
