Sanktuarium Madonna del Pilastrello (Crema)
Viale Europa, 26013 Crema
Sanktuarium Maryjne
UDOSTĘPNIJ
ZAPISZ
6
Sanktuarium Madonna del Pilastrello (Crema)
Źródło: Wikimedia Commons
Źródło: Wikimedia Commons
Źródło: Wikimedia Commons
Źródło: Wikimedia Commons
Źródło: Wikimedia Commons
Źródło: Wikimedia Commons
O sanktuarium:
Sanktuarium Madonna del Pilastrello, zwane także Sanktuarium Miłosierdzia (dialekt Cremascoː la Madòna dal Pilastrel), to „kościół episkopalny” położony w dzielnicy Sabbioni w Cremie. Początki tego miejsca nie są znane. Termin „pilastrello” nie jest odległy, ale nadal wskazuje na obecność drogi o pewnym znaczeniu, prawdopodobnie zastępującej starsze określenie „miliario”. Można zatem postawić hipotezę, że filar jest odkrywczym toponimem rzymskiej drogi przekształconej w miejsce kultu, jak to miało miejsce w wielu miejscach diecezji mediolańskiej, gdzie podobne tytuły znajdują się kaplice i oratoria poświęcone Najświętszej Maryi Pannie, które powstały w pobliżu starożytne rzymskie kamienie milowe. Mogła to być droga łącząca Brixię z Laus Pompeia (Lodi Vecchio) i stąd do Ticinum (Pawia); nigdy nie zostało dostatecznie zbadane, jak przebiegała przez wzgórze Crema, prawdopodobnie okrążając je od południa, przecinając Serio w pobliżu gospodarstwa Quade, jednakże po przekroczeniu Cresmiero i aż do Tormo obecna droga biegnie typową linią prostą dróg rzymskich i bardzo regularne, jeśli chodzi o pewne pozostałości starożytnego stulecia. Jest też trop późniejszy: chodzi o czyny wizytatora apostolskiego Castelli, które miały miejsce w 1579 r., w którym opisując oratorium, określa je jako wychodzące na Via Romea: „I dem Reverendus Dominus Venerandus Visitavit oratorium Sancte Mariae de Pilastrello nuncupatum,ad Portam Umbrianam terrae positam non ultra quinquaginta passuum... ab ea, et est secus viam publicam Romeam nuncupatam.»
Niektórzy autorzy opowiadają się jednak za hipotezą, że filar był jedynie punktem odniesienia dla łodzi przemierzających bagna Moso, których wody tu docierały, zastąpione później kaplicą wotywną. Albo, że w kościele z XIII-XIV w. zachował się prawdziwy filar, zastąpiony wówczas obrazem. Pierwsza pewna dokumentacja pochodzi z 1295 r., a istniejący do dziś obraz mógł pochodzić z XIV w. i przetrwał po rozbiórkach w 1514 r. Faktycznie po bitwie pod Agnadello Crema przez trzy lata (1509-1509) była okupowana przez Francuzów. 1512). Pomimo powrotu do Wenecjan w 1514 r., miasto pozostawało oblężone przez wojska Massimiliano Sforzy oraz sprzymierzonych żołnierzy hiszpańskich i szwajcarskich; przygotowując się do obrony miasta Renzo da Ceri nakazał zrównanie z ziemią budynków poza murami. W XV wieku oratorium wraz z przyległymi posiadłościami należało do sióstr z Santa Maria Mater Domini, dawnego zakonu benedyktynek, przekształconego w dominikanki w 1517 roku i zlikwidowanego w 1810 roku, kiedy ich klasztor został przekształcony przez Austriaków w koszary dla utrzymanie ogierów Imperial Royal; dokumenty wspomnianej wizyty Castelli z 1579 roku wymieniały oratorium jako podległe kościołowi parafialnemu Santa Maria in Ombriano i opisywały je w złym stanie i niebezpiecznym, wobec czego biskup zakazał jego użytkowania, zawieszając funkcje religijne do czasu przeprowadzenia niezbędnych napraw.
Odnowiona lub przebudowana w pierwszych dziesięcioleciach XVII wieku, nabożeństwo do Madonny del Pilastrello wzrosło do tego stopnia, że skłoniło zakonnice do wezwania najsłynniejszego z malarzy tamtego stulecia, Gian Giacomo, do wykonania fresku we wnętrzach, a zwłaszcza na terenie plebanii Barbelli, w roku 1641. Na przestrzeni wieków kilkakrotnie udokumentowano obecność pustelnika odpowiedzialnego za tę budowlę, np. laika Bonfortisa w czasie wizyty w Castelli, brata Giovanniego Andrea Giordaniego w 3. ćw. XVII w. zakonnik Michelangelo Lucini w 1700 r. Kościół wyposażono w pronaos, który jednak w 1926 r. rozebrano ze względu na utrudnianie ruchu. W 1989 r. do sanktuarium przyjęto urnę bł. Innocenza da Berzo, która w tym samym roku została niesiona w procesji z inicjatywy zakonu kapucynów z okazji setnej rocznicy jego śmierci; zakonnik przebywał przez krótki czas w Cremie w 1881 r., zastępując chorego wikariusza, w klasztorze kapucynów w dzielnicy Sabbioni. Historyczna wizyta papieża w Cremie miała miejsce 20 czerwca 1992 r.: wczesnym popołudniem, gdy procesja zmierzała do Lodi, papież Jan Paweł II zatrzymał papamobile na krótką modlitwę przed małym sanktuarium. Zdarzenie dokumentuje amatorski film.
W 2009 roku biskup Oscar Cantoni powierzył zarządzanie kościołem diecezjalnej Caritas, która prowadzi w pobliżu schronisko i od tego roku często nazywany jest sanktuarium (lub pustelnią) miłości. W listopadzie 2023 r. prałat Daniele Gianotti podniósł sanktuarium do rangi „kościoła episkopalnego”, mianując rektora do kierowania nim. Sanktuarium zwrócone jest w stronę drogi miejskiej zwanej Viale Europa; jego prostą fasadę flankują dwa boczne pilastry podtrzymujące belkowanie i trójkątny tympanon. W centrum portal z prostą ramą i okienkiem wieloskrzydłowym. Kościół nie posiada dzwonnicy: pojedynczy dzwon umieszczony w prostej konstrukcji z centralnym okrągłym otworem, dachem dwuspadowym i dachówką, pełni funkcję zwołującą wiernych. Wnętrze o skromnych gabarytach posiada jedną salę, dwa przęsła i prezbiterium. Na uwagę zasługuje czternastowieczny fresk przy ołtarzu, prawdopodobnie kilkakrotnie przerobiony: przedstawia Madonnę siedzącą z Dzieciątkiem na rękach, po bokach stoją święci Sebastiano i Rocco, a u jej stóp św. Franciszek z Asyżu. Nad nim dwa aniołki trzymają koronę. Jeśli chodzi o Barbellego: po bokach chóru namalował dwie sceny: Anioła Zwiastującego i Dziewicę Zwiastowania; powyżej: Koronacja Najświętszej Marii Panny. Na ścianach cztery lunety z obrazami: Matki Boskiej i św. Józefa, Nawiedzenia, Narodzenia Pańskiego i Ucieczki do Egiptu; sceny te przeplatają się z czterema lunetami przedstawiającymi pejzaże i wyczyny maryjne; wreszcie: Bóg Ojciec jest przedstawiony pośrodku sklepienia. Okna fasady zostały odsłonięte w 1993 roku i wykonane według projektu Rosario Folcini.
Mapa:
Sanktuaria w pobliżu:
